TEKS ANEKDOT BASA JAWA 

KACILAKAN

           

                   Ing sawijining dina, ono sak bis sing isini anggota-anggota DPR. Tekan desa Nguburbejo, bis kuwi ngalami kacilakan. Wayah polisi teka ing panggonan kedadeyan, tibake ora kethok wong blas ing njero bis kuwi.

                   Polisi akhire takon marang wong lanang sing katon tuwek sing ono ing cedhake panggonan kacilakan. “Nyuwun sewu, pak. Kula polisi, badhe nyuwun pirso babagan bis menika. dipunpundi inggih pak, penumpang-penumpang bis ingkang kacilakan menika?”

“Wis dakkuburke kabeh, le.” semaure wong lanang kuwi.

 “Lho, kenging menapa kok panjenengan kedah nyareaken tiyang-tiyang anggota DPR menika? Menapa tiyang-tiyang menika sampun seda sedhaya nilikanipun panjenengan ngertos?” takon pak polisi kabingungan.

                   Ora suwe, wong lanang maeng njawab “Sakjane, ono siji mboh loro saka anggota DPR kuwi ngomong wayah aku kate ngubur maeng. Wong-wong kuwi ngomong yen dheweke isih urip. Nanging tole yo ngerti toh yen celathuke anggota DPR iku ora ono sing bisa dipercaya?!”

                   Pak polisi sing ngrungokake jawabane wong lanang maeng, mung bisa geleng-geleng wae lan nggepuk bathuke.

Contoh Cerkak (cerita cekak) - Basa Jawa

            KETLISUT ING MALL

            Ing sawijining dina, srengenge wes mumbul saka wetan. Bocah wadon jenenge Sati yoiku mahasiswa universitas ing Semarang durung tangi saka turune. Sepisanan ono ing omah digawe istirahat sing tenanan marang Sati. Maklum, yen ing kost-kostan sing ono mung sinau, ngerjakno tugas kuliah, surve lapangan, lan magang.

                “Mbaakkk. Ayo wungu mbak. Ibuk lan bapak kersa ngejak kula lan sampeyan menyang Ramayana. Ayo mbaakk wunguuuu.”, abane adhikku, Dodit sing isih umur 4 taun, nggawe kupingku brebeken. Akhire Sati tangi. “He em, Dhik. Iki mbak Sati wis tangi kok. Arep menyang Ramayana tenanan iki, Dhik? yen bener Mbak Sati adus disik.” , balesanku sak wise mbukak mata, nanging isih kiyep-kiyep amarga kelopak mataku kelet kena kethek. “Inggih, Mbaaakk. Nggih kudu siram, kula sampun adus kalawau.” “Yo wis entenono yo Dhik. Ibuk lan bapak dikandhani pisan yo. “

                Limolas menit wis keliwat, dhik Dodit, ibu lan bapak wis ngenteni ing njero montor ngarep omah. Ora suwe, Sati nyusul menyang montor sak marine ngancing lawang lan pager. “Mbak, mangke kula pingin ningali dolanan. Mangke teraken kula, nggih mbak.” jare adhikku karo nyedeki lan ngelus-elus pipine Sati. “Iyo, Dhik.”

                Mudun saka montor, hawane anget banget. Nanging sak marine mlebu Ramayana, wuuhuuu adem banget. Kaitan mlebu lawang kaca otomatise Ramayana, Sati langsung kepencut karo klambi lan clana jins sing ono pas luruse lawang Ramayana. Ora ngerti piye koyo-koyo Sati kena hipnotis sing nggawe dheweke mlaku maju menyang kios klambi iku. “Mbak, teraken kula, Mbak sakniki.” Jare adhik Dodit sing ngebet banget pingin ndeleng dolanan karo nggeret-nggeret tangane Sati. Kios dolanan kuwi ora adoh saka kios klambi sing diincer Sati. “Iyo Dhik. Saiki pamit marang ibuk lan bapak supaya ora nggoleki aku lan kowe mengko.” “Ibuk, bapak, kula lan mbak Sati badhe ningali dolanan dhateng mriku, nggih.” “Iyo, ati-ati yo le. Mbak Sati, adhike dijogo yo.” “Nggih, buk” jawab Sati marang ibuke nanging mripate isih ndeleng kios klambi.

                Adhik Dodit pancen kepingin ndeleng dolanan tenanan, akhire Sati ngancani adhike menyang kios dolanan. Sak tekane ing kios, adhik Dodit wis mlaku-mlaku muteri kios karo mentelengi dolanan-dolanan sing ono. Wis lumayan suwi rasane, Sati ngerasaake bosen ngancani adhike munyer-munyer. Akhire Sati menyang njobo. Mripate Sati ora kena ngalih saka kios klambi kuwi. Hipnotis iku bali maneh, Sati nggal titik nggal titik mlaku maju menyang kios iku. Tanpa sadar, Sati wes tekan njero kios klambi lan dheweke lali marang adhike yoiku Dodit sing isih ono ing kios dolanan. Sati wis ndeleng lan njajali akeh klambi lan clana. Wayah arep mbayar klambi lan clana sing dikepinginake, Sati kepethuk ibuk lan bapake. Ibuk lan bapake kandha yen arep pesen maem ing KFC disik, mengko Sati lan adhik Dodit dikongkon nyusul menyang KFC. “Inggih pak, mantun niki kula kaliyan adhik mrika.” Sati ngomong bab adhike nanging lali yen adhike ora bareng karo dheweke.

                Bapak lan ibuk wis budhal, Sati wiwit iling marang adhike, Dodit. Dheweke bingung ora karuan nggoleki adhike lanang siji-sijine kuwi. Ing kios dolanan adhike ora ono, ing kios klambi maeng yo ora ono. Sati nerusake nggoleki ing kios-kios dolanan liya, ing lante 2 lan 3, yo ora ono. Sati bingung piye kandhane menyang ibuk lan bapak yen adhike ilang. “Piye iki? Gara-gara klambi larang iki, adhikku ilang. Huwaaaa. Piye kandhane marang bapak? Adhik Dodit karo sapa saiki?” Sati ora bisa ngapusi yen iki amarga kesalahane, dheweke nangis ing eskalator saka lante 2 menyang lante 1. Amarga wedi marang bapak lan ibuke bab iki, akhire Sati mutusno dheweke bakal nggoleki adhik Dodit disik. Yen wis kepethuk adhik Dodit, Sati wiwit biso lunga menyang bapak lan ibuk.

                Tilut tilut tilut, swara hpne Sati. Ibuke telpon nanging Sati ora wani ngangkat. Sak wise dipikir-pikir, kanggo mastiake opo adhik Dodit karo ibuke, Sati ngangkat telpone.

                “Nduk, kok ora mrene-mrene toh? Wis, kowe lan adhikmu ndang mrene, maem e mari iki wis teka, loh nduk.” “Hem? Inggih, buk. Dirantos sekedap maleh, nggih buk. Mantun mbayar dolanan, kula kaliyan adhik mrika, buk.” Jawab Sati karo mbatin yen adhike ora ono karo ibuk.

                Klentrak-klentruk mlakune Sati amarga kesel nggoleki adhike, moro-moro ono swara saka speaker mall. “Sugeng siang, bapak, ibuk kaliyan kaluwarga. Menawi wonten kaluwarga ingkang keicalan setunggal anggotanipun dhateng lante setunggal Ramayana Semarang, saged rawuh dhateng sentra informasi. Ciri-cirinipun inggih menika umur  4 taun, ndamel rasukan biru enom lan clana kain biru dongker, naminipun Dodit.”. Sati kaget, dheweke langsung lunga menyang sentra informasi kangge mastikake opo bener bocah ilang iku adhike, dodit opo ora.

                “Sugeng siang mas, pundi bocah ical menika?” “Niki, mbak. Rayinipun panjenengan toh mbak?”. Wayah dideleng tibane Dodit kuwi duduk Dodit sing digoleki Sati. Adhike ora umbelen koyo ngunu, ora nggawe sandal jepit pisan. Kecilik iku rasane ora penak tenan, koyo ngunu kuwi wis dibuktikake marang Sati. Rasa seneng sak dukur angkasa langsung ditibaake ing plataran donya, ngunu kuwi isi atine Sati saiki.

                Amarga bingung kudu nggolek ing ngendi, awak yo wis kesel kabeh koyo-koyo sikil remuk meh puthul, Sati mutusno lunga menyang ibuk lan bapake tanpa adhike. Dheweke bakal kandha yen adhike ilang amarga kesalahane. Masio diamuki ora karuan, nanging Sati pancet bakalan crita marang bapaklan ibuk sak tekane ing KFC.

                Dhag-dhug jantunge Sati krungu saka adohan amarga saking wedine arep ngomong menyang ibuk lan bapake yen adhike ilang. “Genduk Sati! Mrene, nok. Maem e wis adem iki, kowe tekane telat banget.” Bapake Sati nyeluk Sati sak kethoke saka lawang KFC. Sati moro, lan langsung lungguh ing kursi sebelahe bapak. “Pak, Sati…” Durung nganti mari ngomong, “Mbak Satiiiiii. Sampeyan dhateng pundi waee. Adhik madosi sampeyan muter-muter ing mall mulai maeng.” Abane bocah lanang sing biasa nyeluki jenenge Sati, swarane adhik Dodit gawe Sati lego.

                Sati ora kuasa nahan rasa kangene marang adhike, banjur adhik Dodit dipeluk, diambung mubeng, lan ditakon-takoni. “Adhiiiikkk. Aku nggoleki kowe molai maeng, dhik. Kowe ketlisut ing ngendi??” “Ketlisut opo toh mbak Sati? koyo barang wae ketlisut.” Ibuk nyauti Sati. “Inggih, buk. Kula ingkang ndamel masalah puniki. Amarga kepinginan kula tumbas rasukan, akhiripun adhik ical.” “Iyo ora opo-opo. Aku wis ngerti piye critane kok nduk. Adhik Dodit maeng wis crita titik-titik.” Ibuk Sati lan Bapak wis ngerti piye critane kedadeyan iki. “ojo dibaleni meneh yo, nduk.” Bapak nambahi pituturan kanggo Sati.

                Lego tenan rasane atine Sati. Adhik sing diduweni mek siji-sijine akhire ketemu lan keadaane slamet. Akhire kaluwarga Sati bisa maem bareng-bareng tanpa kelangan anggota kaluwarga.